Sociale en economische integratie
Het tegemoetkomen aan de behoeften van mensen met een handicap is van het grootste belang in de streven naar een inclusiever Europa. De Europese Unie heeft stappen gezet richting inclusiviteit, maar de reis naar gelijke toegang en mogelijkheden voor iedereen, met name voor mensen met een handicap, is voortdurend.
Momenteel leven ongeveer 125 miljoen Europese burgers, of ongeveer één op de zes mensen ouder dan 15 jaar, met een vorm van handicap (Ondernemersinstituut). Deze statistiek onderstreept het belang van het ontwikkelen van infrastructuur en beleid dat inclusiviteit ondersteunt. Ondanks inspanningen worden mensen met een handicap geconfronteerd met aanzienlijke uitdagingen, waaronder hogere werkloosheids- en armoedecijfers. Slechts 50,6% van de mensen met een handicap is werkzaam, in vergelijking met 74,8% van de mensen zonder handicap, wat wijst op een kloof in arbeidsmogelijkheden (Ondernemersinstituut).
Bovendien lopen mensen met een handicap een groter risico op armoede en sociale uitsluiting. In 2022 liep 28,8% van de EU-burgers met een handicap risico op armoede of sociale uitsluiting, vergeleken met 18,3% van de mensen zonder handicap (Europese Commissie).
Deze discrepantie geeft de barrières aan voor het bereiken van volledige sociale en economische integratie.
In België is een opvallend punt van zorg het hoge aandeel mensen met een handicap dat leeft in huishoudens met een zeer lage arbeidsintensiteit, namelijk 30,5% (Europese Commissie). Deze statistiek behoort tot de hoogste in de EU, wat wijst op een significante uitdaging in het integreren van mensen met een handicap in de arbeidsmarkt en de samenleving in het algemeen.
De situatie in Oekraïne, verergerd door de oorlog, heeft geleid tot een toename van het aantal mensen met een handicap. Hoewel specifieke statistieken van Oekraïense overheidsinstanties niet direct toegankelijk waren, wordt algemeen erkend dat de oorlog aanzienlijk heeft bijgedragen aan het aantal personen met speciale behoeften. De behoefte aan inclusiviteit is des te kritieker nu Europa zich voorbereidt om degenen die door de oorlog zijn getroffen te ondersteunen, ervoor zorgend dat infrastructuur en beleid op zijn plaats zijn om gelijke toegang en mogelijkheden te bieden.
Leiderschap in inclusiviteit
Europa wordt beschouwd als voorloper op het gebied van inclusiviteit, deels dankzij haar uitgebreide beleid en initiatieven om de levenskwaliteit van mensen met een handicap te verbeteren. Bijvoorbeeld, de Europese Strategie voor Gehandicapten 2010-2020 en de nieuwe Strategie voor de Rechten van Personen met een Handicap 2021-2030 schetsen ambitieuze plannen die toegankelijkheid, werkgelegenheid, onderwijs en sociale inclusie omvatten (Ondernemersinstituut). Deze strategieën hebben als doel de deelname, gelijkheid en toegang tot diensten voor mensen met een handicap te verbeteren.
Er moet echter nog veel worden gedaan, waaronder:
- Het Verbeteren van Werkgelegenheidskansen: Initiatieven ter ondersteuning van werkgelegenheid voor mensen met een handicap moeten worden uitgebreid. Dit omvat aanpassingen op de werkplek, financiële prikkels voor werkgevers, en ondersteuning voor zelfstandig ondernemerschap en ondernemerschap onder mensen met een handicap.
- Toegankelijkheid: Het waarborgen dat fysieke en digitale omgevingen toegankelijk zijn voor mensen met een handicap is cruciaal. Dit omvat openbaar vervoer, gebouwen en online diensten.
- Onderwijs en Training: Het bieden van inclusieve onderwijs- en trainingsmogelijkheden om mensen met een handicap te empoweren met de vaardigheden die nodig zijn voor de arbeidsmarkt.
- Sociale Bescherming: Het versterken van sociale beschermingssystemen zorgt ervoor dat mensen met een handicap niet in armoede vervallen en volledig kunnen deelnemen aan de samenleving.
Door deze gebieden aan te pakken, kan Europa zijn leiderschap in inclusiviteit verder uitbouwen en een precedent stellen voor de ondersteuning van mensen met een handicap. Deze toewijding aan inclusiviteit verbetert het leven van de betrokken individuen en verrijkt de samenleving als geheel, wat resulteert in een meer gelijke en diverse gemeenschap.
Het Europees Parlement in het Bevorderen van Inclusiviteit voor Mensen met een Handicap
Het Europees Parlement bevindt zich op een kritiek punt in het vormgeven van de toekomst van inclusiviteit voor mensen met een handicap in heel Europa. Als wetgevende architecten hebben leden van het Europees Parlement de unieke mogelijkheid en verantwoordelijkheid om te pleiten voor, ontwerpen en aannemen van beleid dat de verschillen die in onze discussies zijn belicht, direct aanpakt. Hun rol gaat verder dan alleen pleiten, en positioneert hen als cruciale spelers in het transformeren van maatschappelijke normen, infrastructuur en juridische kaders ten behoeve van mensen met een handicap.
Om de levensomstandigheden, werkgelegenheidskansen en maatschappelijke deelname van mensen met een handicap te verbeteren, moet het Europees Parlement de volgende acties prioriteren:
- Wetgevende Advocatuur: Het bepleiten van robuuste wetten die barrières voor toegankelijkheid, werkgelegenheid en sociale inclusie voor mensen met een handicap elimineren.
- Budgettoewijzing: Zorgen dat voldoende fondsen specifiek worden gereserveerd voor het ontwikkelen van toegankelijke infrastructuur, onderwijsprogramma’s en technologische innovaties die inclusiviteit ondersteunen.
- Toezicht en Verantwoording: Het monitoren van de implementatie van bestaand beleid en het toewijzen van middelen om te garanderen dat toezeggingen worden vertaald in concrete verbeteringen.
- Samenwerking met belanghebbenden: Samenwerken met belangenorganisaties voor gehandicapten, NGO’s en mensen met een handicap om het beleidsvormingsproces te informeren en ervoor te zorgen dat wetgeving is gebaseerd op de levenservaringen van degenen die er baat bij hebben.
- Internationale Samenwerking: Nauw samenwerken met instanties buiten de EU, inclusief de Verenigde Naties en andere internationale organisaties, om beste praktijken te delen en een wereldwijde benadering van rechten voor gehandicapten en inclusiviteit te bevorderen.
De betrokkenheid van het Europees Parlement bij deze zaak kan de vooruitgang naar een meer inclusieve samenleving versnellen. Door zijn wetgevende macht te benutten, kan het Parlement helpen bestaande barrières af te breken en de basis te leggen voor een toekomst waarin mensen met een handicap dezelfde vrijheden en kansen kunnen genieten als hun medeburgers. De tijd voor actie is nu, en het Europees Parlement speelt een cruciale rol in deze transformerende reis naar inclusiviteit en gelijkheid voor iedereen.
Het initiatief van de Europese Gehandicaptenkaart
Pieter Paul Moens, een persoon met een autismespectrumstoornis, speelde een cruciale rol in het initiatief van de Europese Gehandicaptenkaart (EGK) in België. Terug in 2007 introduceerde Moens het idee van een kaart die toegankelijkere toegang tot culturele, recreatieve en sportactiviteiten voor mensen met een handicap in heel Europa zou vergemakkelijken. Zijn persoonlijke ervaring en belangenbehartiging speelden een cruciale rol in het realiseren van de EGK, van concept tot werkelijkheid, waarbij de Belgische overheid officieel in 2016 met de implementatiefase begon. De toewijding van Moens aan deze zaak benadrukt een significante stap richting inclusiviteit, ervoor zorgend dat personen met een handicap worden erkend en zich specifieke voordelen in de deelnemende landen kunnen toe-eigenen (Pieter Paul Moens).
Het doel van de Europese Gehandicaptenkaart is om erkenning te bieden aan personen met een handicap binnen België, hen toegang gevend tot specifieke tarieven en voordelen in diverse domeinen, inclusief cultuur, vrije tijd en sport, met plannen om uit te breiden naar andere gebieden. Dit initiatief, dat aanvankelijk acht Europese landen omvatte, waaronder België, vertegenwoordigt een gezamenlijke inspanning om de rechten en inclusiviteit van mensen met een handicap te ondersteunen. De kaart, zoals door Moens voorgesteld, vertegenwoordigt meer dan slechts een kortingstool; het belichaamt het bredere principe van inclusie, strevend naar een volledigere integratie van personen met een handicap in de samenleving (21Bis) (Pieter Paul Moens).
Moens’ initiatief leidde ook tot de ontwikkeling van de ‘Autipas’ in 2006, een kaart die aangeeft dat een individu een autismespectrumstoornis heeft. Deze kaart werd later geïntegreerd in het EGK-kader. Deze stap benadrukt verder de inclusieve geest van de Europese Gehandicaptenkaart, inspelend op de genuanceerde behoeften van personen met diverse handicaps (21Bis).
Het initiatief van de Europese Gehandicaptenkaart, aangevoerd door figuren zoals Moens, onderstreept het Europese engagement om een meer inclusieve samenleving op te bouwen waar individuen met een handicap in staat zijn om gelijkwaardig deel te nemen aan alle aspecten van het leven. Deze inspanning is in lijn met de strategie van de Europese Commissie voor de rechten van personen met een handicap 2021-2030. Het streeft ernaar deze individuen te beschermen tegen discriminatie en ervoor te zorgen dat ze dezelfde rechten genieten als andere EU-burgers (21Bis).
Referenties:
- The Institute of Entrepreneurship Development. The Status of Employment and Disability in the EU in 2021
- Eurostat. Disability statistics – poverty and income inequalities
- Pieter Paul Moens. Zuhal Demir werkt verder aan de European Disability Card
- Pieter Paul Moens. De European Disability Card is uit de startblokken
- 21Bis. European Disability Card available for all European Countries in 2023, but barely known in Belgium
- The Associated Press. Upward of 20,000 Ukrainian amputees face trauma on a scale unseen since WWI
